Հարցեր
• Անակ Պարթևը ինչու՞ էր եկել Հայաստան։ Տրդաթ երկրորդին սպանելու
• Ներկայացրեք Խոսրով ll-ի սպանության հետ կապված դեպքերը։ նա եկել էր իբրեև թիկնապահ և սպանել Տրդաթին
• Ի՞նչ կրոն էին ուզում հայերին պարտադրել պարսիկները։
Month: May 2023
բանագիտություն ամբոփիչ
- Ի՞նչ թթուներ կան բնության մեջ: Ազոտական և ֆոսվորական։
- Ի՞նչ բաղադրություն ունեն թթուները: Թթվային։
- Ջերմաչափների ի՞նչ տեսակներ գիտեք։ Բժշկական, Էլեկտրական, Սնդիկային։
- Ի՞նչպես պետք է օգտվել բժշկական ջերմաչափից։ Բժշկական ջերմաչափից պետք է օգտվել ընդամենը դնել թևատակին։
- Ո՞ր մարմին է կոչվում հաստատուն մագնիս: Երբ, որ նա քաշում է բոլոր մետաղները։
- Մագնիսի ո՞ր մասերն են անվանում բևեռներ: Երբ որ մագնիսը ձգվում է։
- Ի՞նչ է կողմնացույցը, և ինչո՞վ է պայմանավորված նրա աշխատանքը: Նա օգնում է մարդկանց կողմնորոշելու նրա կողմը։
- Ի՞նչ է բջիջը։ Բջիջը կենդանի օրգանիզմների կառուցվածքային տարրական միավորն է և օժտված է կենդանի օրգանիզմին բնորոշ հատկանիշներով։
- Որո՞նք են արմատի գործառույթները: Արմատը օգնում է ինչ որ բույսի ամրապնդելքու։
- Ի՞նչ է շնչառությունը: Մարդուն թթվածին տվող մի մաս։
- Շնչառական ի՞նչ օրգաններ գիտեք: Քիթիկ, բերան, թոք։
- Որո՞նք են կենդանի օրգանիզմների կենսամիջավայրերը: Օդը, ջուրը, ցամաքը և այլն։
- Ո՞րն է կոչվում օրգանիզմի բնակության վայր: Ջրային։
մաթեմատիկայի հաշվետվություն
Մաթեմաթիկա առանց դրա ոչ մի տեղ որ աշխատանք ել նայես մաթեմ պետքա մաթեմաթիկան այս տարի շատ հետաքրքիր ու լավ դասեր էին քանի որ խնդիրները շատ եին և հետաքրքիր առանց մաթեմի մեր մի փոքր պետությունը չի զարգանա։
Continue reading “մաթեմատիկայի հաշվետվություն”Մայրենի հաշվետվություն
Այս տարի մայրենի լեզուն շատ հետաքրքիր ու հավես անցավ չհաշված կենսաբանության դասարանում անցկացված դասերից մայրեի լեզուն այս տարիներին շատ կարևոր է որովհետև մենք գտնվում են ք շատ մեծ աշխարհում որտեղ բոլորը փողի համար կռվում են իսկ եթե մենք մեր լեզուն չիմանանք և չիմանանք մեր գրականությունը մեր երկրի վրա ով ինչ կուզի կանի մեր գրքերը կառտագրի և իրա անունից կհանի աշխարն ի վեր և ոչ ոք չի իմանա որ դա մենք ենք գրե այլ ոչ թե նա
Continue reading “Մայրենի հաշվետվություն”1.Вставьте пропущенные буквы.
Ловкий акробат; обижать слабого; низкий берег; примерять платье; дневное освещение, отвврить картошку; запевать песню; быстрая ходьба, чистота помещений; дружит от холода; посшдеть на скамейке; зеленая травка; проживать хлеб; полоскать щенка;, букет сирени; слезать с крыши; прородить морковь на грядке; пожалеть сироту; связать свитер; отворить ворота; управление автомобилем.
2.Вставьте пропущенные буквы(чередующиеся гласные в корне слова).
Загорать на солнце; собирать огарки; разгарелся спор; к…снуться вопроса; заг…релась бумага; прик…снуться к плите; рука к…салась перил; обг…ревшая свеча; неприк…сновенный запас; сг…реть со стыда; осторожное к…сание; заг…реть на берегу моря; заг…реться от искры; чуть приг…реть; заг…рались на равнине.
3.Правописание Не с существительными(раздельно или слитно).
Знак (не) равенства; рассказывать (не) былицы; явная (не) справедливость; обидная (не) внимательность; обсуждали (не) успеваемость, а поведение; голубые (не) забудки; слепая (не) навить; возникшее (не) доразумение; (не) опытность ученика; (не) успех, а провал; осенняя (не) погода; вырваться из (не) воли; скрытая (не) приязнь; пережить (не) удачу.
4.Правописание Не с прилагательными.
(Не) обыкновенный талант; (не) стерпимая боль; (не) значительная сумма денег; (не) разлучные друзья; почуять (не) доброе; (не) уклюжие выражения; (не) навистный человек; (не) сокрушимая сила; (не) доступные вершины; отнюдь (не) прочный материал; подарку (не) рад; (не) веселый, а грустный взгляд; (не) подкупная честность; (не) уклюжий щенок; (не) ряшливая каморка.
5.Вставьте пропущенные буквы(н/нн в прилагательных)
Листве…ая аллея; костя…ая ручка; экскурсио…ое бюро; гуси…ый клюв; серебря…ый портсигар; журавли…ый клин; оловя…ый солдатик; стекля…ая бутылка; ветре…ый день; масля…ая краска; румя…ое лицо; искре…яя радость; пенсио…ый возраст; таинстве…ая улыбка; обветре…ые руки; бездо…ая пропасть; лимо…ый сок; ра…ий рассвет; каме…ая ограда; песча…ая почва.
6.Правописание не/ни в местоимениях.
(Не, ни) кого послушать; (не, ни) кому не помог; (не, ни) с кем поговорить; (не, ни) о чем не спорить; (не, ни) сколько вопросов; (не, ни) чего не делал; (не, ни) кого позвать; (не, ни) кому не писать; (не, ни) о ком не спрашивать; (не, ни) от кого утаивать.
7.Измените глаглы по лицам: есть, ходить, решать, смотреть
8. Измените существительные по падежам: кукла, озеро, жизнь, стол
Մայրենի 19.05.23
19.05.23
1.Տրված մակբայները(մակբայն՝ իբրև խոսքի մաս, բնութագրվում է նրանով, որ ցույց է տալիս գործողության հատկանիշ և հատկանիշի հատկանիշ) գրեցեք համապատասխան տեղերում:
Այժմ, վաղուց, մշտապես, այլևս, ժամանակով, տարիներ ի վեր, այսուհետև, արդեն, վերջապես, ցմահ:
վաղուց Արևելքի մի հրաշագեղ աշխարհում արդարամիտ ու խելացի մի թագավոր է լինում: Մի օր կանչում է իր որդիներին ու ասում.
— Սիրելի որդիներ, ձեր հայրն արդեն ծերացել է ու այլևս չի կարող երկիրը կառավարել: Ես մշտապես իջած կլինեի իմ գահից, եթե կատարած կատարված տեսնեի այն միտքը, որ տարիներ իվեր հուզել է իմ հոգին: Եվ այժմ ձեզնից ով որ լուծի իմ այդ միտքը , նա արդեն կստանա իմ թագը ցմահ կկառավարի իմ ժողովրդին:
Մայրենի 18.05.23
18.05.23
Բացատրիր ՝ ջերմեռանդ,աստվածավախ բառերի նշանակությունը։ Ջերմեռանդ հավատացող
աստվածավախ- ասծուց վախեցող
Բացատրիր՝ Քրիստոս հարյավ ի մեռելոց նախադասությունը։ Քրիստոսը հարություն առավ մահից հետո
Ինչպիսի՞ ավարտ կմտածես պատմվածքի համար։ Զարուն կարողացավ համոզել որ նա մնա գյուղում և ապրի հեղինակի տանը
Որքա՞ն հաճախ եք մտքում աղոթում։
երբ որ սխալ եմ թույլ տալիս
Միացրո՛ւ արմատները,ստացի՛ր նոր բառեր։
Մեղու _ պահ —Մեղվապան
Սեղան _տուն— մեղվաբուն
Երգ_խումբ— երգչախումբ
Ջուր _աման— ջրաման
Գունդ _ ասեղ—ասեղնագունդ
Երկիր_ գունդ—երկրագունդ
Դեղ_ տուն-դեղատուն
4.Գրի՛ր փոքրիկ երկխոսություններ
Ա. մայրիկի հետ
Բ. ընկերոջդ հետ
5.Գրիր կենդանիների անուններ, որ սկսվեն
ա տառով-Առյուծ
գ տառով-գորիլա
կ տառով-կապիկ
ն տառով-նապաստակ
հ տառով-հավ
վ տառով:-վագր
Մայրենի Արևմտահայերեն
Ժամանակակից ցանկացած գրական լեզվի հիմքում որևէ ժողովրդախոսակցական տարբերակ է՝ բարբառ, որը հատուկ ընտրվում է մասնագետների կողմից և տարիների ընթացքում մշակվում ու նորմավորվում է։ Պատմական հանգամանքների բերումով՝ հայերենն ունի երկու գրական տարբերակ՝ արևելահայերենը և արևմտահայերենը։ Առաջինի հիմքում առավելապես Արարատյան բարբառն է՝ «ում» ճյուղից։ Իսկ արևմտահայերենը ձևավորվել է Պոլսի բարբառի հիման վրա՝ «կը» ճյուղից։ Նշենք արևմտահայերենի առաձնահատկություններից որոշները։
Արտասանությունը։ Թեպետ մեր լեզվի երկու տարբերում էլ գրերը նույնն են, սակայն արտասանության ժամանակ արևմտահայերենում բ, գ, դ, ձ, ջ ձայնեղները դառնում են շնչեղ խուլեր և հնչում փ, ք, թ, ց, չ, իսկ պարզ խուլերը` պ, կ, տ, ծ, ճ, ընդհակատակը, գրեթե միշտ արտասանվում են որպես ձայնեղներ` բ, գ, դ, ձ, ջ, օրինակ՝ ծաղիկ – ձաղիգ, գարուն – քարուն, բարի – փարի, գեղեցիկ – քեղեցիգ և այլն:
Բառերը։ Հայերենի բառապաշարի մեծ մասը ընդհանուր է երկու տարբերակների համար։ Բայց կան և տարբերություններ, օրինակ՝ միայն արևմտահայերենում են հանդիպում ակաղձուն (լեցուն), զակատել (բաղձալ), լմննալ (վերջանալ), կայլակ (կաթիլ), համբուն (համակ), պատարուն (զեղուն), պարտասուն (հոգնաբեկ) բառերը, կապերից՝ ասդին, անդին, ետք, քով, շաղկապներից՝ ալ, զի և այլն: Բացի այդ՝ կան նաև որոշակի ուղղագրական տարբերություններ (դասական ուղղագրության կանոններից զատ, օրինակ՝ ճամփա – ճամբայ)։
Քերականությունը։ Արևելահայերենի և արևմտահայերենի հիմնական տարբերությունները նկատվում են արդեն քերականության մեջ՝ բառերի թեքման և կապակցման ժամանակ։ Օրինակ՝ բոլորին հայտնի է ներկա անկատար և անցյալ անկատար ժամանակաձևերի տարբերությունը մեր լեզվի այս երկու տարբերակներում․ կը գրէ – գրում է, կ’անցնիմ – անցնում եմ․ արևմտահայերենում այս ժամանակաձևերը պարզապես կոչվում է սահմանական եղանակի ներկա ժամանակ և անցյալ ժամանակ: (Հենց այս տարբերությունը նկատի ունենալով ենք ասում, որ արևելահայերենի հիմքում «ում» ճյուղի բարբառ է, իսկ արևմտահայերենի հիմքում՝ «կը»)։ Փոխարենը՝ պայմանական եղանակի ժամանակաձևերն արևմտահայերենում կազմվում են «պիտի» մասնիկով, այսպես՝ պիտի անցնիմ արևելահայերեննշանակում է կանցնեմ (արևմտահայերենում այն կոչվում է ստորադասական եղանակ և հանդես է գալիս երկրորդական նախադասություններում․ «եթե․․․ ապա․․․»)։
Ինչպես գիտենք, արևելահայերենում բառերի գերակշիռ մասը ենթարկվում են Ի հոլովման, մինչդեռ արևմտահայերենում շատ ավելի տարածված է ՈՒ հոլովումը․ ճամբու, դիտորդներու։ Բացառականի վերջավորությունը առավելաբար -են-ն է՝ սրտեն (սրտից), տնեն (տնից), դաշտերեն (դաշտերից)։ Հայցական հոլովը երբեք չի լինում տրականաձև․ «Կը սիրեմ սաներս», ոչ թե սաներիս։ Գիտենք նաև, որ ներգոյական հոլով արևմտահայերենը չունի, և նրա իմաստն արտահայտվում է «մէջ» կապով։
Հայերենի այս տարբերակում որոշիչ հոդ կարող է ստանալ նաև սեռական հոլովը, օրինակ՝ Արամին գիրքը, դաշտերուն ծաղիկը։
Արևմտահայերենում անորոշ առումն արտահայտվում է «մը» («մըն») հետադաս մասնիկով․ գիրք մը, բան մը, խօսք մըն ալ։
Նաև՝ արևմտահայերենը չունի կրկնակի ժխտում․ ոչ ոք չասաց – ոչ ոք ըրաւ։
Ուղղագրությունը։ Արևմտահայերենը պահպանել է մեսրոպյան՝ դասական ուղղագրությունը։ Արևելահայերենի ներկայիս ուղղագրությունը, որ հաճախ կոչվում է նաև նոր, վերափոխված, ժամանակակից և այլն, գործում է 1940 թվականից։ Նոր ուղղագրությունը պաշտոնապես գործածական է Հայաստանում, Արցախում, ինչպես նաև նախկին ԽՍՀՄ երկրներում, իսկ, օրինակ, իրանահայերը, թեպետ խոսում են արևելահայերեն, բայց նույնպես գրում են դասական ուղղագրությամբ։ Մայր Աթոռ Սուրբ Էջմիածնի՝ Աստվածաշնչի արևելահայերեն թարգմանություններն էլ հիմնականում դասական ուղղագրությամբ են։
Պետք է նկատել, որ շատ բառերի ստուգաբանության, ասենք՝ արմատը մասնիկից տարանջատելու համար, կատարյալ է մնում դասական ուղղագրությունը։ Այսինքն՝ լեզվական միավորները պատմական մոտեցմամբ քննելիս դասական ուղղագրության իմացությունը կարևոր է, ինչպես առհասարակ գրաբարի իմացությունը, որից սերել են և՛ արևմտահայերենը, և՛ արևելահայերենը, և՛ շատուշատ բարբառներ։
Հատվածը(Վահան Թոթովենց,<<Ներման Աղոթք>>) դարձրու արևելահայերեն:
Անգամ մը գյուղեն մեկ քանի հատ խնձոր բերած էին, խոշոր և կաս-կարմիր։ Երբ մեր թևերուն վրա կը փայլեցնեինք, պատկերնիս մեջը կերևնար։ Մայրս հյուրերու համար պահած էր այդ մեկ քանի խնձորները։
Ես գողցա երկու հատը և տարի մեր դրացի փոքրիկ Զարուին տալու։ Զարուն երկար, խարտյաշ մազերով, կապույտ աչքերով, կարմիր շրթունքներով և այտերով աղջիկ մըն էր։
Ես տղոց հետ չէի ուզեր խաղալ, միշտ Զարուն էր իմ խաղակիցը։ Զարուի ծնողները մեկ-երկու օրեն Պոլիս պիտի երթային, տանելով իրենց հետ Զարուն ալ։
Մի օր մեր գյուղ խնձորներ բերին խոշոր և ալ կարմիր։ շորերի վրա մաքրելիս առտացոլում է։ Մայրիկս հյուրերի համար պահել էր մի քանի խնձոր։ ես երկուսը գողցա և տարա տվի զարուին։Զարունը կյաժ մազերով կապույտ աչքերով կարմիր շրթերով մի աղջիկ էր։ ես տղաների հետ չեի ուզենա խաղալ միշտ Զարուն էր իմ խաղակիցը։Զարուի ծնողները պետք է գնայն քաքղաք Զարուինել հեները տարան
Ստեղծագործական աշխատանք, ընտրեք վերնագրերից որևէ մեկը․
1.Փորձում եմ անկեղծ լինել
2.Մեկ օր առանց ընկեր
3. Պատմություն բարի մարդու մասին
Մեկ օր առանց ընկեր
Մարդու կյանքում շատ մեծ դեր ունի ընկերը առանց ընկեր մեկ ես իմ օրը պատկերացնում եմ այսպես/; Ամբողջ օրը մահճակալին ընկած երաազների մեջ
моя лубимая книга
Բազմացում:Անսեռ բազմացում:Սեռական բազմացում:
Կենդանի օրգանիզմների կարևորագույն հատկանիշներից է բազմացումը:
Բազմացման շնորհիվ օրգանիզմը ստեղծում է իր նմանին: Բազմացման արդյունքում ավելանում է օրգանիզմների թվաքանակը: Սակայն ավելի կարևոր է այն, որ բազմացման արդյունքում տվյալ օրգանիզմի հիմնական հատկանիշները մշտապես պահպանվում են, քանի որ միշտ փոխանցվում են սերնդեսերունդ:
Օրգանիզմի կայուն հատկանիշների ամբողջությունը կոչվում է ժառանգական տեղեկատվություն:
Օրգանիզմների թվաքանակի ավելացումը, որի ընթացքում կատարվում է ժառանգական տեղեկատվության փոխանցում սերնդեսերունդ կոչվում է բազմացում:
Բնության մեջ հանդիպում է բազմաբջիջ օրգանիզմների բազմացման երկու եղանակ՝
1. Անսեռ բազմացում
2. Սեռական բազմացում
Անսեռ բազմացում: Ինչպես արդեն գիտենք, բույսն իր վեգետատիվ օրգանների միջոցով, օրինակ` տերևներով, ցողունների կամ արմատների կտրոններով կարող է բազմանալ: Այս դեպքում որոշակի պայմանների առկայությամբ բույսի որևէ վեգետատիվ հատվածից սկսում են աճել բույսի մնացյալ հյուսվածքներն ու օրգանները: Արդյունքում բույսը կրկնապատկվում է` հետևաբար, բազմանում է: Բազմացման այս ձևը կոչվում է անսեռ կամ վեգետատիվ: Բազմացման այս ձևի ժամանակ բազմացմանը մասնակցում է միայն մեկ օրգանիզմ:
Նոր բույսի զարգացումը բուսական վեգետատիվ օրգաններից կոչվում է վեգետատիվ բազմացում:Վեգետատիվ բազմացումը բնորոշ է ծաղկավոր բույսերի հիմնական մեծամասնությանը և որոշ կենդանիների` աղեխորշավոր հիդրային, տափակ որդերին:Մի շարք բույսերին բնորոշ է նաև սպորներով բազմացումը:
Սպորը վեգետատիվ բջիջ է, որը զարգանում է վեգետատիվ հատուկ օրգանում` սպորանգիումում: Հողի մեջ սպորը ծլում է և նրանից սկսում է աճել նոր և ամբողջական բույս:Սպորներով կարող են բազմանալ` մամուռները, պտերները, սնկերը, գետնամուշկերը:
Սեռական բազմացում: Դուք արդեն ծանոթացել եք բույսի գեներատիվ օրգաններին: Դրանք բույսի սեռական բազմացումը ապահովող և դրա արդյունքում առաջացող օրգաններն են:Բույսի սեռական օրգաններում` ծաղիկներում, ձևավորվում են հատուկ, մյուս բջիջներից տարբերվող բջիջներ: Դրանք սեռական բջիջներն են:
Օրգանիզմի սեռական օրգաններում առաջացող բջիջները կոչվում են սեռական բջիջներ կամ գամետներ:Սեռական բջիջները լինում են երկու տեսակի` արական և իգական: Սեռական բազմացման իրականացման համար անհրաժեշտ է արական և իգական սեռական բջիջների միաձուլում:Սեռական բջիջների միաձուլումը կոչվում է բեղմնավորում:Նոր օրգանիզմի առաջացումը բեղմնավորմամբ կոչվում է սեռական բազմացում:Եթե օրգանիզմն ունի և՛ արական, և՛ իգական սեռական բջիջներ, ապա նա կոչվում է հերմաֆրոդիտ (կաղնին, եգիպտացորենը, վարունգը, ձմերուկը):Եթե օրգանիզմն ունի կամ արական, կամ իգական սեռական բջիջներ, ապա նա բաժանասեռ է (բարդին ուռենին, չիչխանը, դափնին):
Կենդանիների գերակշռող մասը բազմանում է սեռական եղանակով:
Անսեռ բազմացման ժամանակ մի բույսից առաջանում է նոր բույսը, որն առանց բացառությունների նույնական է ծնողական ձևի հետ:Սեռական բազմացման ժամանակ նոր առաջացած կենդանին պահպանում է օրգանիզմի հիմնական հատկանիշները, բայց տարբերվում է նրանցից:Այդ պատճառով մենք նման ենք մեր ծնողներին, սակայն նրանց կրկնօրինակումը չենք:Կարելի է կռահել, որ ի տարբերություն անսեռ բազմացման, սեռական բազմացման արդյունքում մեծանում է օրգանիզմների բազմազանությունը: Չէ՞ որ մենք բոլորս ինքնատիպ ենք և տարբերվող:Սեռական բջիջների միաձուլումով առաջանում է նոր օրգանիզմի սաղմը: Այն գտնվում է բույսերի սերմում և դրա գլխավոր մասն է հանդիսանում: Սերմը և սաղմը հուսալիորեն պաշտպանված են` գտնվելով պտղի մեջ:Սերմը արտաքինից պատված է սերմնամաշկով, որը նրան պաշտպանում է անբարենպաստ ազդեցությունից: Կարելի է հեշտությամբ առանձնացնել լոբու սերմերի սերմնամաշկը:Սաղմը ապագա օրգանիզմն է կենդանի, բայց դեռևս չզարգացած վիճակում:Էնդոսպերմը գոյացություն է, որը պարունակում է հարուստ սննդանյութեր, որոնց հաշվին սերմի սաղմը ծլում է հողում: Շաքիլը սերմի ներքին տարածությունը լցնող միավոր է:Սերմի ծլման համար անհրաժեշտ է խոնավություն, օդ, +15°C/+20°C ջերմաստիճան: Այդ պայմաններում հողում սերմնամաշկը պատռվում է, էնդոսպերմը սնուցում է սաղմի զարգացումը: Սաղմնային արմատիկից դեպի հողի խորքերը աճում է բույսի արմատը, իսկ սաղմնային ցողունիկից դեպի երկրի մակերևույթ` բույսի ցողունն ու ընձյուղները: Էնդոսպերմի սննդանյութերը բավարարում են մինչև բույսի ինքնուրույն սննդառությունը
Արեգ Տոնոյանի բլոգ 